De eerste controle zal plaatsvinden tussen de 6-8 weken zwangerschap en duurt ongeveer 45 min. Bij die afspraak zullen we jullie beter leren kennen en ook meer informatie vragen over jullie gezondheid en de gezondheid van jullie familie. Wil je graag weten welke vragen je kan verwachten? Dan kun je hieronder de vragenlijst vast doornemen.
Ben je al eens eerder zwanger geweest? Dan zullen we ook meer willen weten over het verloop van die zwangerschap en de bevalling. Samen zullen we bekijken wat de uitgerekende datum zal zijn, en we zullen jullie meer informatie geven over voedingsadviezen, bloedcontroles en de mogelijkheid om prenataal onderzoek te doen. Het is fijn als jullie van tevoren hier al wat vanaf weten en dus vragen we jullie om alvast de website www.pns.nl te bezoeken.

De volgende controles zullen vanaf 12 weken plaatsvinden, waarvan ze tot 24 weken om de 4 weken zullen zijn. Daarna zien we je om de 3 weken tot aan 30 weken en dan kom je iedere 2 weken op controle. In de laatste weken van 36 weken, als je in je verlofperiode zit, kom je elke week bij ons op controle.
Iedere controle meten we je bloeddruk, we meten je gewicht en luisteren naar het hartje van de baby. Tevens voelen we aan je buik om te zien of de baby goed groeit. Uiteraard is er genoeg tijd om al je vragen en onzekerheden te bespreken, zodat wij onze zorg op jullie behoeftes kunnen afstemmen.

Vragenlijst over jullie gezondheid en die van jullie familie:

Beschouw je jezelf als gezond of kom je wel eens bij een huisarts of specialist?
Zo ja welke ziekten heb je of waaraan ben je geopereerd?
Heb je zelf een aangeboren afwijking?
Heb je ooit last gehad van trombose, blaasontstekingen, schimmelinfecties, bloedarmoede, bloedtransfusie of waterpokken?
Heb je ooit een negatieve seksuele ervaring gehad of huiselijk of fysiek geweld meegemaakt?
Ben je ooit behandeld voor een SOA?
Welke medicijnen gebruik je?
Welke allergieën heb je?
Rook je en/of gebruik je alcohol of drugs?
Ben je ooit bij een psycholoog of een psychiater geweest?
Is je partner gezond?
Rookt je partner of heeft hij/zij allergieën?
Heeft hij/zij aangeboren afwijkingen?
De gezondheid van beide families
Komt in een van jullie families een aangeboren of erfelijke aandoening voor? Bijvoorbeeld syndromen of verstandelijke beperkingen, open rug of schedel, aandoeningen van hersenen, zenuwstelsel of spieren, lip en/of gehemeltespleet, hartafwijkingen, sikkelcelziekte, thalassemie of hemofilie (bloedziekten) etc?
Komt er bij een van je ouders of broer/zus diabetes of hoge bloeddruk voor?

De eerste controle, waarin de anamnese wordt afgenomen, blijft een individueel contact. Voor de daaropvolgende controles (vanaf ongeveer 14 à 15 weken zwangerschap) word je, als je kiest voor Centering Pregnancy ingedeeld in een groep met 8 à 12 andere zwangeren die rond dezelfde tijd zijn uitgerekend. Je komt met deze groep 9 keer samen in de zwangerschap. Aan het einde van de zwangerschap volgen er nog één of enkele individuele controles. De laatste bijeenkomst is als iedereen is bevallen en dan neem je ook je kind mee. De eerste vier bijeenkomsten zijn om de vier weken en de volgende vijf zijn om de twee weken. Een bijeenkomst duurt twee uur en vindt plaats op een vast tijdstip en locatie. Tijdens een bijeenkomst wordt de medische zorg zoals controle van de bloeddruk en de groei van de baby gecombineerd met:

• Voorlichting
• Het uitwisselen van kennis en ervaringen;
• Het leren van gezondheidsvaardigheden;
• Het stimuleren van onderlinge ondersteuning en vriendschap.

Een groep wordt begeleid door een vaste verloskundige en een co – begeleider. De groepsbijeenkomsten duren veel langer (120 minuten) dan het gangbare individueel consult van gemiddeld 15 minuten. Daardoor is de interactietijd tussen de zorgverlener en de zwangere groter is en is het beter mogelijk meer en uitgebreider factoren te bespreken die van invloed zijn op de zwangerschap en de gezondheid van moeder en kind.

Het unieke aan CenteringPregnancy is de groepsdynamiek: alle aanwezigen, ook de zorgverlener, hebben hun eigen inbreng, ondersteunen elkaar en vullen elkaar aan. Het bespreekbaar maken van zorgen, ervaringen en vragen van zwangeren in groepsverband stimuleert vrouwen tot het stellen van vragen die hen bezig houden. Daarnaast creëert het de mogelijkheid tot het vormen van vriendschappen, netwerken en ondersteuningsstructuren.

Organisatorische kenmerken van Centering Pregnancy zijn:

• De intake is individueel
• De volgende negen bijeenkomsten vinden plaats in een vaste groep
• De groep bestaat uit acht tot twaalf zwangeren met ongeveer dezelfde uitgerekende datum
• De bijeenkomsten duren twee uur elk
• Data en tijden liggen vantevoren al vast
• Er zijn twee vaste begeleiders per groep
• Vanaf 37 weken zwangerschap komt je weer individueel naar het spreekuur

Inhoudelijke kenmerken van Centering Pregnancy zijn:

• Je hebt een actieve rol in je eigen controles: bloeddruk meten, wegen, uitkomsten invullen op de kaart
• Er is uitgebreid de tijd om dieper op onderwerpen in te gaan
• Er is veel aandacht voor wat je zelf kunt doen voor een gezonde zwangerschap en bevalling
• Je leert van andere vrouwen en brengt ook je eigen kennis en ervaring in de groep
• Je ondersteunt elkaar en bouwt vriendschap op met andere vrouwen in dezelfde levensfase

Kijk voor meer informatie over CenteringPregnancy op: www.centeringhealthcare.nl
Wij zullen je tijdens de eerste afspraak vragen of je interesse hebt in het Centering Pregnancy programma.

Alle informatie die wij krijgen, komt via de moeder: hoe het met haar gaat, hoe gezond ze is, hoe ze zich voelt, het contact wat er is met de baby, de groei van de baby en de bewegingen van de baby. Iedere vrouw ervaart dit op haar eigen manier en dit is niet altijd goed te meten. Daarom maken we ook gebruik van cijfers uit onderzoeken die gedaan zijn bij andere zwangeren. Het is belangrijk dat jij een keuze maakt die klopt voor jou. Deze informatiefolder laat zien welke mogelijkheden wij bieden.

Lees eerst de consultkaart door die je hebt gekregen van je zorgverlener. Hierin staan de belangrijkste voor- en nadelen van de keuzes die je kunt maken.

In deze folder kun je lezen wat de mogelijkheden in jouw regio zijn met cijfers die je kunnen helpen een keuze te maken.

Afwachten tot de bevalling vanzelf begint, is een veilige keuze. Het is wel belangrijk dat je zwangerschap zonder complicaties is verlopen, je kindje goed gegroeid is en je de baby elke dag goed voelt bewegen. Je kunt extra controles krijgen als je dit fijn vindt. Als je na 41 weken nog niet bent bevallen, is de kans dat de bevalling vanzelf op gang komt vóór 42 weken ongeveer 64 op de 100 (zie diagram hiernaast). Je hebt minder kans om ingrepen te krijgen tijdens de bevalling en overgedragen te worden aan de medische zorgverleners in het ziekenhuis. Ook kun je zelf kiezen waar je wilt bevallen. Daarnaast draagt elke week in de baarmoeder bij aan een betere hersenontwikkeling van de baby.

De kans om te bevallen wordt groter als de verloskundige bij een vaginaal onderzoek een klein stukje van de vliezen losmaakt van de baarmoederwand. Dit wordt ‘strippen’ genoemd. Er moet al een beetje ontsluiting zijn om bij de vliezen te kunnen komen. Doordat de vliezen een stukje loskomen, komen er hormonen vrij. Deze hormonen kunnen de laatste stap zijn om de bevalling te laten beginnen. Als het strippen werkt, krijg je binnen 20 uur weeën. Het strippen kan na een paar dagen herhaald worden.

De bevalling begint vaker vanzelf vóór 42 weken bij zwangeren die zich laten strippen, namelijk bij 68 van de 100 zwangeren. Bij zwangeren die zich niet laten strippen is dit 54 van de 100. Een inleiding is daardoor minder vaak nodig als je je laat strippen. Deze cijfers komen uit een onderzoek waarbij vanaf 41 weken elke dag of om de dag werd gestript.

Wanneer de bevalling niet op gang komt en je deze laat opwekken met medicijnen in het ziekenhuis dan heet dat een inleiding. In de consultkaart die je hebt gekregen, kun je daar meer over lezen. In de informatie hieronder kun je daarnaast lezen en zien hoe de cijfers in Nederland waren bij zwangeren die werden ingeleid bij 41 of bij 42 weken.

Als je zwangerschap steeds langer duurt, kan er een moment komen dat je de bevalling wilt laten inleiden. De verloskundige van het ziekenhuis kan proberen de vliezen te breken. De vliezen kunnen alleen gebroken worden als je al wat ontsluiting hebt. Bij 85 van de 100 zwangeren komt de bevalling vervolgens vanzelf op gang (zie diagram hiernaast).
Daarnaast zijn er minder vaak medische ingrepen, zoals weeënopwekkers of pijnstilling nodig en is er meer kans dat je kunt bevallen op de plaats die jouw voorkeur heeft.
Als de vliezen gebroken worden en het blijkt dat de baby heeft gepoept in het vruchtwater (meconiumhoudend vruchtwater), dan worden de harttonen van de baby extra gecontroleerd met een hartfilmpje.

Als het nog niet mogelijk is om de vliezen te breken en je je wilt laten inleiden, zal de baarmoedermond eerst klaargemaakt moeten worden. Dit wordt gedaan door een dunne katheter in te brengen in de baarmoedermond en vervolgens vocht in de katheter te spuiten, zodat er een ballonnetje ontstaat die de baarmoedermond zal oprekken. Na één of meerdere dagen zal de ballonkatheter uit de baarmoedermond vallen en kan de verloskundige van het ziekenhuis je vliezen breken. Het plaatsen van een ballonkatheter is heel veilig. Er is weinig onderzoek gedaan naar de kans dat de weeën vanzelf beginnen. Bij een kleine groep zwangeren waarbij dit al een keer in Nederland werd toegepast, kregen 87 van de 100 zwangeren vanzelf weeën na het breken van de vliezen. Van de zwangeren die voor het eerst gingen bevallen, bevielen 23 van de 100 zwangeren na de balloninleiding zonder dat er weeënopwekkers nodig waren. Van de zwangeren die al eerder bevallen waren, waren dit 48 van de 100 zwangeren. Verder onderzoek moet nog duidelijk maken hoeveel kans je precies hebt op een bevalling zonder ingrijpen na het plaatsen van een ballonkatheter.

De aantallen die je hieronder ziet, komen uit de INDEX-studie. Dit was een onderzoek dat uitgevoerd werd in Nederland. In dit onderzoek werd de helft van de zwangeren door toeval ingedeeld in een groep waarbij een inleiding bij 41 weken werd gepland. De andere helft werd ingedeeld in een groep waarbij een inleiding bij 42 weken werd gepland. De keuze die jij mag maken is op welk moment jij vanaf 41 weken ingeleid wilt worden.

Dat kan bij 41 weken zijn, ergens tussen 41 en 42 weken, bij 42 weken, of daarna. De keuze is aan jou en in overleg met je zorgverlener en kan ook afhangen van de hoeveelheid plek in de ziekenhuizen.

Van de zwangeren die werden ingedeeld om bij 41 weken te worden ingeleid, begon bij 29 van de 100 de bevalling vanzelf. Bij zwangeren die afwachtten tot 42 weken, begon bij 74 van de 100 de bevalling vanzelf.

Oxytocine is een medicijn dat weeën opwekt of sterker maakt en zoals elk medicijn heeft dit medicijn ook nadelen. Oxytocine werd vaker gegeven aan zwangeren die bij 41 weken ingeleid zouden worden, namelijk bij 59 van de 100. Dit was het geval bij 39 van de 100 zwangeren die bij 42 weken ingeleid zouden worden. 

Bij zwangeren die ingeleid zouden worden bij 41 weken, kwamen iets minder vaak ernstige uitkomsten voor het kind voor, namelijk bij 1 van de 225. Bij zwangeren die afwachtten tot 42 weken was dit 3 van de 225. Dit verschil kan door toeval komen, omdat het gaat om weinig kinderen. Een ernstige uitkomst voor het kind kon zijn: een slechte start, overlijden, schade bij de baby of een opname op de intensive care.

Van de 900 zwangeren die zouden worden ingeleid bij 41 weken, overleed 1 kindje. Van de 901 zwangeren die afwachtten tot 42 weken, overleden er 2 kindjes. Dit verschil berustte waarschijnlijk op toeval. Het aantal kinderen wat overlijdt is namelijk heel laag in beide groepen.

Mocht je nog vragen hebben, bespreek deze dan gerust met je verloskundig zorgverlener. Er is geen goede of foute beslissing over inleiden of afwachten. Vertrouw op je eigen wensen en voorkeuren.

Handig websites om te bezoeken zijn:
Annature.nl
Deverloskundige.nl